اختلال مفصل فکی گیجگاهی چیست و چگونه درمان می شود؟

مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) شما لولایی است که فک پایین شما را به استخوان های گیجگاهی جمجمه که در جلوی هر گوش قرار دارند، متصل می کند. این مفصل این امکان را برای شما فراهم می کند که فک خود را به بالا و پایین و طرفین حرکت دهید تا بتوانید صحبت کنید، بجوید و خمیازه بکشید.

مشکلات فک و عضلات صورت که آن را کنترل می کنند به عنوان اختلالات فکی گیجگاهی (TMD ها) شناخته می شوند. پزشک شما همچنین ممکن است آن را اختلال TMJ یا اختلال عملکرد TMJ بنامد. در حالی که بسیاری از افراد به این بیماری به سادگی TMJ اشاره می کنند، این فقط نام مفصل است.

علل اختلال TMJ

ما نمی دانیم چه چیزی باعث TMJ می شود. دندانپزشکان بر این باورند که علائم ناشی از مشکلات عضلات فک یا قسمت هایی از خود مفصل هستند.

آسیب به فک، مفصل یا عضلات سر و گردن شما – مانند ضربه شدید می تواند منجر به TMD شود. علل دیگر عبارتند از:

• دندان قروچه یا فشردن دندان ها، که فشار زیادی به مفصل وارد می کند.
• حرکت دیسک نرم مفصلی بین استخوان کندیا  و حفره ی مفصل.
• آرتریت در مفصل.
• استرس، که می تواند باعث سفت شدن عضلات صورت و فک یا فشردن دندان های شما شود.

تحقیقات نشان می دهند که بایت مشکل دار یا بریس ها برای صاف کردن دندان ها، باعث ایجاد TMD نمی شوند. زنان، دو برابر بیشتر از مردان، به TMD مبتلا می شوند. اکنون محققان در حال بررسی نقش تفاوت ها در ساختار TMJ و مکانیک بین دو جنس هستند.

علائم اختلال TMJ یا TMD

علائم اختلال TMJ یا TMD

TMD اغلب باعث درد و ناراحتی شدید می شود. این درد ممکن است موقتی باشد یا چندین سال طول بکشد. ممکن است یک یا هر دو طرف صورت شما را تحت تأثیر قرار دهد. بیشتر در بین افراد بین 20 تا 40 سال شایع است.

علائم شایع عبارتند از:

• درد TMJ یا حساسیت در ناحیه صورت، ناحیه مفصل فک، گردن و شانه ها و داخل یا اطراف گوش ها هنگام جویدن، صحبت کردن یا باز کردن دهان
• مشکلات زمانی که سعی می کنید دهان خود را کاملاً باز کنید.
• فک هایی که در موقعیت دهان باز یا بسته “گیر می کنند” یا “قفل می شوند”.
• صدای کلیک، در رفتن یا رنده کردن فک در مفصل هنگام باز یا بسته شدن دهان یا جویدن. این ممکن است دردناک باشد یا نباشد.
• احساس خستگی در چهره شما.
• جویدن مشکل یا گاز گرفتن ناراحت کننده ناگهانی – گویی دندان های دو فک بالا و پایین به درستی روی هم قرار نمی گیرند.
• تورم در کنار صورت شما
• دندان درد
• گوش درد
• مشکلات شنوایی یا صدای زنگ در گوش ها (وزوز گوش)
• سردرد یا میگرن
• سرگیجه
• بی حسی یا گزگز در انگشتان دست
• همچنین ممکن است گردن درد و درد در قسمت بالای شانه های خود داشته باشید.

تشخیص اختلال TMJ

بسیاری از شرایط دیگر علائم مشابهی ایجاد می کنند – مانند پوسیدگی دندان، مشکلات سینوسی، آرتریت یا بیماری لثه. دندانپزشک برای اینکه بفهمد چه چیزی باعث بیماری شما شده است، در مورد سابقه سلامتی شما می پرسد و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد.

آنها مفاصل فک شما را از نظر درد یا حساسیت بررسی خواهند کرد و هنگامی که آنها را حرکت می دهید، به صدای کلیک، در رفتن یا ساییده شدن گوش می دهند. آنها همچنین مطمئن خواهند شد که فک شما آنطور که باید کار می کند و وقتی دهان خود را باز یا بسته می کنید قفل نمی شود. بعلاوه آنها بایت شما را آزمایش می کنند و مشکلات عضلات صورت شما را بررسی می کنند.

دندانپزشک شما ممکن است عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس کامل از صورت بگیرد تا بتواند فک، TMJ، و دندان های شما را برای رد سایر مشکلات مشاهده کند. آنها ممکن است به انجام آزمایشات دیگری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن نیاز داشته باشند. MRI می تواند نشان دهد که آیا دیسک TMJ زمانی که فک شما حرکت می کند در موقعیت مناسبی قرار دارد یا خیر. سی تی اسکن جزئیات استخوانی مفصل را نشان می دهد.

پزشک یا دندانپزشک شما همچنین می تواند آرتروسکوپی TMJ را برای تشخیص اختلال TMJ پیشنهاد کند. این جراحی شامل قرار دادن یک لوله نازک کوچک (کانولا) و سپس یک دوربین (آرتروسکوپ) در نزدیکی مفصل فک شما برای مشاهده دقیق این ناحیه و تشخیص است.

ممکن است برای مراقبت و درمان بیشتر به یک پروستودونتیست (که متخصص پروتز های فک و صورت نیز نامیده می شود) ارجاع داده شوید. این پزشک، متخصص پروتز و اپلاینس های مورد نیاز در کل صورت، دهان و ناحیه فک و اطراف آن است. همچنین ممکن است به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا مطمئن شوید که دندان ها، ماهیچه ها و مفاصل شما همانطور که باید کار می کنند.

درمان خانگی TMJ

درمان خانگی TMJ

کارهایی وجود دارند که می توانید خودتان برای کمک به کاهش علائم TMD انجام دهید. ممکن است پزشک به شما پیشنهاد دهد که برخی از این درمان ها را با هم امتحان کنید.

داروهای بدون نسخه مصرف کنید. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID ها)، مانند ناپروکسن یا ایبوپروفن، می توانند درد و تورم عضلانی را تسکین دهند.

از گرمای مرطوب یا کیسه های سرد استفاده کنید. یک کیسه یخ را به مدت 10 دقیقه در کنار صورت و ناحیه شقیقه خود قرار دهید. چند کشش ساده فک انجام دهید (اگر دندانپزشک یا فیزیوتراپ شما آنها را تأیید کند). وقتی کارتان تمام شد، یک حوله یا پارچه گرم را به مدت 5 دقیقه کنار صورت خود نگه دارید. این روتین را چند بار در روز انجام دهید.

غذاهای نرم بخورید. ماست، پوره سیب زمینی، پنیر کوتیج، سوپ، تخم مرغ، ماهی، میوه ها و سبزیجات پخته شده، لوبیا و غلات را به منوی خود اضافه کنید. غذاها را به قطعات کوچک برش دهید تا کمتر بجوید. از غذاهای سفت و ترد (مانند چوب شور و هویج خام)، غذاهای جویدنی (مانند کارامل و تافی)، و لقمه های کلفت یا بزرگی که به باز کردن کامل دهان نیاز دارند، صرف نظر کنید.

از حرکات شدید فک خودداری کنید. خمیازه کشیدن و جویدن (مخصوصاً آدامس یا یخ) را به حداقل برسانید و فریاد نزنید، آواز نخوانید یا کاری انجام ندهید که شما را مجبور به باز کردن کامل دهان کند.

چانه خود را روی دست خود قرار ندهید. گوشی تلفن را بین شانه و گوش خود قرار ندهید. برای کاهش درد گردن و صورت، وضعیت بدنی خوب را تمرین کنید.

دندان های خود را کمی از هم دور نگه دارید. تا جایی که می توانید این کار را انجام دهید. این باعث کاهش فشار روی فک شما می شود. زبان خود را بین دندان های خود قرار دهید تا فشار دادن یا ساییدن آن در طول روز کنترل شود.

تکنیک های تمدد اعصاب را یاد بگیرید. این به شل شدن فک شما کمک می کند. از دندانپزشک خود بپرسید که آیا به فیزیوتراپی یا ماساژ نیاز دارید. درمان کاهش استرس و بیوفیدبک را امتحان کنید.

جویدن برخی از اقلام را متوقف کنید. این شامل خودکار، مداد، یخ و آدامس است.

وضعیت خواب خود را تغییر دهید. خوابیدن روی شکم می تواند TMD را بدتر کند.

تغییرات رفتاری. این شامل تغییر وضعیت است.

از استفاده از دندان به عنوان ابزار خودداری کنید. ممکن است عادت داشته باشید که از دندان های خود برای کندن برچسب لباس ها یا باز کردن بسته بندی آن استفاده کنید.

درمان های اختلال TMJ

با دندانپزشک خود در مورد این درمان های TMD صحبت کنید:

داروها. اگر برای درد و تورم به دارو نیاز دارید، دندانپزشک شما می تواند دوزهای بالاتری از NSAID ها را تجویز کند. اگر دندان های خود را به هم فشار می دهید یا به هم می سایید، ممکن است یک شل کننده عضلانی برای آرام کردن فک شما یا یک داروی ضد اضطراب برای تسکین استرس، که ممکن است باعث TMD شود، پیشنهاد کنند. آنها در دوزهای کم، همچنین می توانند به کاهش یا کنترل درد کمک کنند. شل کننده های عضلات، داروهای ضد اضطراب و داروهای ضد افسردگی فقط با نسخه در دسترس هستند.

اسپلینت یا محافظ دندان شبانه. این ابزارهای دهانی پلاستیکی روی دندان های دو فک بالا و پایین شما قرار می گیرند تا با هم تماس نداشته باشند. آنها اثرات فشردن یا ساییدن را کاهش می دهند و با قرار دادن دندان ها در موقعیت بهتر، بایت شما را اصلاح می کنند. چه تفاوتی بین آنها وجود دارد؟ از محافظ دندان شبانه هنگام خواب استفاده می کنید. از اسپلینت همیشه استفاده می کنید. دندانپزشک به شما می گوید که به کدام نوع نیاز دارید.

کار دندانپزشکی. دندانپزشک شما می تواند دندان های از دست رفته را جایگزین کند و از روکش ها، بریج ها یا بریس ها برای متعادل کردن سطوح جونده دندان ها یا اصلاح مشکل بایت استفاده کند.

سایر درمان ها

اگر درمان های ذکر شده در بالا کمکی نکردند، دندانپزشک شما ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را پیشنهاد کند:

تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست. این روش درمانی از جریان های الکتریکی سطوح پایین برای تسکین درد با شل کردن مفصل فک و عضلات صورت استفاده می کند. می توان آن را در مطب دندانپزشکی یا در خانه انجام داد.

سونوگرافی. گرمای عمیق اعمال شده به مفصل می تواند درد را تسکین دهد یا تحرک را بهبود بخشد.

تزریق نقطه ماشه ای. داروی ضد درد یا بی حس کننده برای تسکین به عضلات حساس صورت به نام “نقاط ماشه ای” تزریق می شود.

امواج رادیویی درمانی. امواج رادیویی مفصل را تحریک می کنند که جریان خون را افزایش می دهد و درد را کاهش می دهد.

لیزر درمانی سطح پایین. این کار درد و التهاب را کاهش می دهد و به شما کمک می کند گردن خود را آزادتر حرکت دهید و دهان خود را بازتر کنید.

جراحی برای اختلالات TMJ

اگر درمان های دیگر نمی توانند به شما کمک کنند، جراحی یک گزینه است. پس از انجام، بازگشت ندارد، بنابراین نظر دوم یا حتی سوم را از سایر دندانپزشکان دریافت کنید. سایر متخصصان اختلال TMJ عبارتند از جراحان دهان، ارتودنتیست ها، متخصصین گوش و حلق و بینی و متخصصین پروتزها.

سه نوع جراحی برای TMD وجود دارد. نوع مورد نیاز شما به مشکل بستگی دارد.

آرتروسنتز. اگر سابقه جدی اختلال TMJ را نداشته باشید، اما فک های شما قفل شده اند، از این روش استفاده می شود. این یک فرایند جزئی است که دندانپزشک شما می تواند آن را در مطب خود انجام دهد. آنها شما را در بیهوشی عمومی فرو می برند و سپس سوزن ها را در مفصل فرو می کنند و آن را شستشو می دهند. آنها ممکن است از ابزار خاصی برای خلاص شدن از شر بافت آسیب دیده یا جدا کردن دیسک گیر کرده در مفصل یا برای باز کردن خود مفصل استفاده کنند.

آرتروسکوپی. این یک جراحی است که با آرتروسکوپ انجام می شود. این ابزار ویژه دارای یک لنز و نور بر روی آن است. این ابزار این امکان را برای پزشک شما فراهم می کند تا داخل مفصل شما را مشاهده کند. تحت بیهوشی عمومی قرار خواهید گرفت؛ سپس پزشک یک برش کوچک در جلوی گوش شما ایجاد خواهد کرد و ابزار را وارد خواهد کرد. به یک صفحه نمایش ویدیو متصل می شود تا بتوانند مفصل شما و ناحیه اطراف آن را بررسی کنند. آنها ممکن است بافت ملتهب را خارج کنند یا دیسک یا مفصل را دوباره مرتب کنند. این نوع جراحی که به عنوان کم تهاجم شناخته می شود، نسبت به یک عمل بزرگ، اسکار کوچک تری بر جای می گذارد، عوارض کمتری دارد و به زمان بهبودی کوتاه تری نیاز دارد.

جراحی مفصل باز. بسته به علت TMD، ممکن است آرتروسکوپی امکان پذیر نباشد. ممکن است به این نوع جراحی نیاز داشته باشید اگر:

• ساختارهای استخوانی در مفصل فک شما در حال تحلیل رفتن هستند.
• شما تومورهایی در داخل یا اطراف مفصل دارید.
• مفصل شما زخم یا پر از تراشه های استخوانی است.

تحت بیهوشی عمومی قرار خواهید گرفت. سپس پزشک کل ناحیه اطراف مفصل را باز خواهد کرد تا بتوانند دید کامل و دسترسی بهتری داشته باشد. پس از جراحی باز مفصل، برای بهبودی به زمان بیشتری نیاز خواهید داشت و احتمال بیشتری برای زخم و آسیب عصبی وجود دارد.

کندیلوتومی اصلاح شده. پزشکان این جراحی را به جای مفصل فک بر روی مندیبل (فک پایین) انجام می دهند. می تواند به کاهش درد و قفل شدن فک کمک کند.